محسن عادل- 24 خرداد ماه معاون اول رئیسجمهوری از آزادی منابع بلوکه شده ایران در برخی کشورها خبر داد. خبری که گمانهزنی پیشتر نیز در رسانههای داخلی و بینالمللی مطرح شده بود. به همین منظور «شهروند» در گفتوگو با میثم مهرپور، تحلیلگر اقتصادی، به بررسی این موضوع پرداخته و به این پرسش پاسخ داده است که نسخه دولت سیزدهم بهمنظور بازگشت پولهای بلوکه شده به تهران چه بوده است؟
محمد مخبر در حاشیه جلسه روز گذشته هیأت دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد که در تعدادی از کشورها منابع بلوکه شده ایران آزاد شده و در برخی کشورها نیز مقدمات آزادسازی فراهم شده است. خبری که پیشتر نیز چهرههایی همچون یحیی آلاسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق، به آن اشاره کرده بود. یحیی آلاسحاق در تشریح این مسئله به آزادسازی ۲.۷ میلیارد دلار از پولهای بلوکه شده ایران نزد عراق اشاره میکند و میگوید: «این موضوع نتایج دیپلماسی اقتصادی کشور است که آثار آن بلافاصله ملاحظه شد.» موضوعی که میثم مهرپور، تحلیلگر اقتصادی، نیز در گفتوگو با «شهروند» به آن اشاره دارد. این تحلیلگر معتقد است که دولت سیزدهم با افزایش کارتهای بازی خود زمینه بازگشت پولهای بلوکه شده به تهران را فراهم کرده است.
از منظر این کارشناس و تحلیلگر غنیسازی با رعایت پروتکلهای آژانس و تأکید ایران بر حق اساسی خود در بهرهگیری از صنعت هستهای، یکی از کارتهای بازی بود که مجلس یازدهم و دولت سیزدهم به خوبی از آن بهره برد. او در تکمیل این موضوع میگوید: «دولت سیزدهم در موضوع مذاکرات هستهای برخلاف دولت پیشین نگاه تکبُعدی ندارد، میز مذاکرات را ترک نکرده است اما آن را تنها گزینه پیشروی و کارت بازی خود نمیداند.»
شکست پروژه آمریکایی
مهرپور، سیاستهایی همچون حضور ایران در اجلاس شانگهای، احیای روابط با برخی از کشورها همچون عربستان را که دولت سیزدهم دنبال کرد، نمونه دیگری از سیاستهای این دولت برشمرد که کارت بازی ایران را در عرصه سیاستخارجی و مذاکرات افزایش داده است. این کارشناس اقتصادی در ادامه گفتوگوی خود با «شهروند» بازگشت منابع بلوکه شده ایران در برخی کشورها را شکست پروژه انزوای اقتصادی ایران عنوان میکند و ادامه میدهد: «توسعه دیپلماسی در دولت سیزدهم، شکست پروژه انزوای اقتصادی ایران را که هدف اصلی آمریکا در این سالها بوده است، بهدنبال داشت.»
از نگاه این کارشناس اقتصادی ازجمله آثاری که این رویداد اقتصادی میتواند بهدنبال داشته باشد، ثبات در نرخ ارز، تغییر قیمتها و همچنین افزایش امید در بین مردم است. مهرپور بر این مسئله هم تأکید کرد که حل چالشهای اقتصادی در کشور تنها با توجه به این رویداد ممکن نیست و دولت باید در ابعاد دیگر اقتصادی نیز برنامههای خود را بهطور منظم دنبال کند.
موضوع آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران روزگذشته از سوی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز تأیید شد. «متیو میلر»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در نشست خبری در واشنگتن تأیید کرد که یک معافیت تحریمی برای پرداخت حدود سه میلیارد دلار بدهی عراق به ایران صادر شد. طی هفته جاری یک مقام ارشد در وزارت خارجه عراق خبر داد که این کشور پس از دریافت یک معافیت تحریمی از آمریکا با پرداخت حدود ۲.۷۶ میلیارد دلار بدهی گاز و برق به ایران موافقت کرده است.
بهبود شرایط اقتصادی
اگرچه پیش از این نیز معاون اقتصادی بانک مرکزی از آزادسازی بخش مهمی از منابع ارزی بلوکه شده خبر داده بود؛ محمد شیریجیان با اشاره به تلاشهای ایران بهمنظور آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران گفته بود: «هماکنون گشایشهای ارزی مناسبی صورت گرفته و توسعه دیپلماسی منطقهای و فرامنطقهای انجام شده است که اخیرا آثار آن را بهویژه در زمینه آزادسازی منابع ارزی مسدودشده ایران مشاهده میکنیم. در حوزه آزاد شدن منابع ارزی آزادشده، تلاشهای بسیار خوبی انجام شده و امیدواریم هرچه سریعتر به سرانجام برسد.»
شیریجیان همچنین اظهار امیدواری کرده بود که با توجه به این گشایش وضعیت اقتصادی مردم بهبود پیدا کند: «البته در سال گذشته نیز وضعیت خالص منابع ارزی کشور مثبت بود و در سالجاری قطعا بهبود پیدا خواهد کرد، بنابراین با توجه به بهبود منابع ارزی در سال ۱۴۰۲، آزادسازی منابع ارزی مسدودشده که تلاشهای بسیار مناسبی انجام شده و در آستانه آن هستیم که بخش قابل توجهی از آن آزاد شود.»