اما شکاف عمده‌ای میان آمارها وجود داشت و هنوز با گذشت بیش از ۵۰ روز از مسدودی این شبکه‌ها و برخی محدودیت های اینترنتی انتشار آمارهایی ازسهم هرکدام از پلتفرم های فضای مجازی در اقتصاد دیجیتال و میزان خسارت واردشده به کسب و کارهای اینترنتی همچنان موجب اختلاف نظر مدیران و فعالان کسب و کارهای فضای مجازی می شود. آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی روز سه‌شنبه هفته گذشته به ریاست رئیس جمهور برگزار شد و ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی در حاشیه این جلسه گزارش مهمی از میزان کمک های حمایتی به کسب و کارهای خسارت دیده از محدودیت های اینترنتی و فیلترینگ، سهم هرکدام از پلتفرم های فضای مجازی در اقتصاد دیجیتال کشورمان و… اعلام کرد که با واکنش هایی همراه بود. گزارشی که اعداد و ارقام آن، ابهاماتی برای فعالان اینترنتی به وجود آورد و توضیحات بیشتری به همراه داشت. اما کارشناسان درباره این گزارش چه می گویند؟
مرور نکات مهمی از گزارش مرکز ملی فضای مجازی
سهم 7.3 درصدی اینستاگرام در اقتصاد دیجیتال
* حجم بازار اینستاگرام در ایران در سال، ۷۰ هزار میلیارد تومان است که اگر بخش‌های فاقد آمار را به‌صورت تخمینی به آن اضافه کنیم حداکثر 7.3 درصد از اقتصاد دیجیتال کشور را تشکیل خواهد داد. این 7.3 درصد نسبت حجم بازار اینستاگرام به کل اقتصاد دیجیتال کشور بوده و سهم اقتصاد اینستاگرام نسبت به تولید ناخالص داخلی بسیار کمتر از این مقدار است.
6.5 درصد شهروندان خرید اینستاگرام را ترجیح می دهند
* بر اساس پیمایش ملی که در شهریورامسال انجام شده، تنها 6.4 درصد از شهروندان خرید اینستاگرامی را ترجیح می‌دهند و دلایلی از قبیل بی‌اعتمادی به فروشنده و تحویل کالا (۳۹ درصد)، تحویل کالا با مشخصات متفاوت (۱۱ درصد) تاخیر در تحویل کالا (۳ درصد) و نبود امکان شکایت و پیگیری تخلفات (۸ درصد) برای آن ذکر شده است.
فعالیت یک میلیون کسب و کار در پلتفرم های داخلی
هم اکنون بیش از یک میلیون کسب‌وکار خرد در ۱۰ سکوی داخلی مشغول به فعالیت هستند. پس از تقاطع‌گیری و حذف موارد مشترک مشخص شد که بیش از ۶۰ درصد از کسب‌وکارهای خرد در سکوهای داخلی مشغول فعالیت هستند.
23 میلیون کاربر در پلتفرم های داخلی
هم اینک 41.8 درصد از جامعه کاربران شبکه‌های اجتماعی (معادل ۲۳ میلیون کاربر یکتا) در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی عضو شده و به کاربران فعال این سکوها تبدیل شده‌اند.
کارشناس فضای مجازی: صفحه های پلتفرم های ایرانی رشد کرده اند و آمار مرکز ملی هم درست است
برای بررسی بیشتر این گزارش نظر دو کارشناس فضای مجازی را پرسیدیم. پور ایمانی کارشناس کسب و کار اینترنتی می گوید:« با توجه به این که سرویس های داخلی به خوبی می توانند پاسخگوی مردم باشند کسب و کارهای اینترنتی روی یک بستر امن و ایمن قطعا مخاطب بیشتری پیدا می کند تا فضایی که ممکن است دچار محدودسازی شود. بنابراین آمار حضور کسب و کارها و مردم در پلتفرم های داخلی درست است. خیلی از کسب و کارها به روی سکوهای داخلی منتقل شده و مخاطب خوبی هم گرفته اند. هر صفحه در روبیکا دنبال کننده بالایی دارد. وقتی حجم دنبال کننده های صفحه های کسب و کارها در روبیکا تصاعدی بوده است مطمئن می شویم که هم کسب و کارها و هم مردم به این فضاهای امن منتقل شده اند.»
کار آفرین و موسس چند استارت آپ اینترنتی : آمار مرکز ملی فضای مجازی احتمالا یک ایراد مهم دارد
در ادامه، سینا فرحی کارآفرین و موسس چند استارت آپ به خراسان می گوید: برای خودم و همکارانم که سال ها در اینستاگرام و شبکه های اجتماعی کار می کنیم جای سوال است که با چه منطقی چنین ارقام و اعدادی را اعلام می کنند؟ فقط کافی است در بازارها و خیابان بروید و بپرسید که چقدر از فروش تان با اینستاگرام بوده است. متوجه می شوید که چقدر فروش ها مربوط به آنلاین شاپ ها بود. فقط کافی است که تراکنش های اینفلوئنسر مارکتینگ و دیجیتال مارکتینگ را ببینید. تا جایی که مطلعم بودجه های دیجیتال شرکت های بزرگ ایرانی مانند میهن، کاله، گلرنگ و… کم کم به اعداد نجومی در حد صدا وسیما می رسید.به نظرتان آیا این اعداد صرف پلتفرم هایی می شود که هیچ آورده ای برای آن شرکت ها نداشته باشد؟ او از یک ایراد احتمالی مهم درگزارش سخن می گوید و می افزاید: «خیلی از آنلاین شاپ ها صلاحیت دریافت درگاه بانکی را نداشتند و فقط با کارت به کارت و انتقال وجه، کار می کردند. به عنوان خریدار و مدرس کسب و کارهای اینستاگرامی به نظرم 90درصد کسب و کارهای اینستاگرام با این روش فعالیت می کردند و اصلا به سیستم شاپرک متصل نبودند. احتمالا صرفا استفاده از سیستم شاپرک را به عنوان تجارت الکترونیک در نظر گرفته اند که به این سهم 7 درصدی رسیده اند. این که تراکنش های شاپرک را جزو تجارت الکترونیک بدانیم درست است اما به تنهایی یک معیار کافی نیست.» او درباره آمار 23 میلیون کاربر فعال در پلتفرم های داخلی هم می گوید: «من فکر می کنم این آمار کاربران فعال نیست. آمار کسانی است که حداقل یک بار پلتفرم های داخلی را نصب کرده اند. من تا حالا از آدمی در کف خیابان نشنیده ام که کارم را در روبیکا و پیام رسان های دیگر انجام می دهم. »
