به گزارش پایگاه خبری اقتصاد جوان نیوز ، یکی از آفتهای دورههای تورمی این است که ارزش اسکناسهای رایج کاهش مییابد و سیاستگذاران به فکر حذف صفر یا جایگزین کردن اسکناسها میافتند؛ البته در این میان مهمترین راهکار مهار تورم در اقتصاد است.
از زمانی که اسکناس ۱۰۰۰تومانی در سال۱۳۵۳ عرضه شد تا اسفندماه امسال، قدرت خرید پول ملی براساس شاخص قیمت مصرفکننده بانک مرکزی، ریزش قابل توجهی داشته است، به طور دقیقتر اگر بانک مرکزی قصد داشت اسکناسی همارزش با اسکناس ۱۰۰۰تومانی که در سال۱۳۵۳ عرضه شد، عرضه کند، باید اسکناس حدود ۱۳میلیون تومانی عرضه میکرد. مسؤولان اقتصادی در سالهای اخیر، از طرحهای مختلفی مانند حذف صفر از پول ملی یا چاپ اسکناسهای درشت سخن گفتهاند، اما به گفته کارشناسان، آنچه ثبات و ارزش پول ملی را تضمین میکند نه بازی کردن با اعداد و تغییر دادن ارقام اسمی، بلکه کنترل تورم از طریق کنترل رشد نقدینگی و کسری بودجه است.
داستان سقوط ریال
اسکناس ۱۰۰۰تومانی که نخستینبار در سال۱۳۵۳ بهعنوان یک اسکناس با ارزش وارد چرخه پولی ایران شد، امروز به نمادی از فرازونشیبهای اقتصاد ایران و افول قدرت خرید پول ملی تبدیل شده است. بر اساس دادههای شاخص قیمت مصرفکننده بانک مرکزی، ارزش واقعی این اسکناس از زمان انتشار تا اسفند ۱۴۰۳ کاهش قابل توجهی داشته است.
به بیان ساده، اگر قرار باشد اسکناسی معادل قدرت خرید ۱۰۰۰تومان سال۱۳۵۳ امروز منتشر شود، ارزش اسمی آن باید به 13میلیون تومان برسد. این ارقام گویای آن است که طی پنج دهه اخیر، اقتصاد ایران با تورم فزاینده و بیثباتی شدیدی دستبهگریبان بوده است.
در دهه۱۳۵۰، اسکناس ۱۰۰۰تومانی بزرگترین اسکناس در گردش محسوب میشد و برای خرید کالاهای باارزش یا پرداخت هزینههای عمده کاربرد داشت،. اما با وقوع انقلاب۱۳۵۷، آغاز جنگ تحمیلی در دهه۱۳۶۰ و تشدید تحریمهای بینالمللی در دهههای بعدی، روند کاهش ارزش پول ملی شتاب بیسابقهای گرفت.
بر اساس گزارشهای مرکز آمار ایران، شاخص قیمت مصرفکننده از 1353 تاکنون افزایش 13هزار برابری تجربه کرده است.
این افزایش شاخص، معادل کاهش ارزش تومان بهاندازه 99.993درصد است. به عبارت دیگر، هر 1000تومان امروز به اندازه 0.07تومان سال1353 ارزش دارد. در این محاسبه از سری زمانی شاخص قیمتهای مصرفکننده بانک مرکزی استفاده شده و تورم 1403 برابر با 37درصد در نظر گرفته شده است.
