✍️ به قلم: شهرام محسنزاده، خبرنگار و روزنامهنگار
جوجیتسو (JJIF) که از دهه ۱۹۹۰ میلادی به عنوان یکی از سبکهای رزمی رسمی در بازیهای جهانی شناخته شد، روزگاری جایگاهی معتبر و ساختاری منسجم داشت. اما در سالهای اخیر، نشانههای آشکاری از افول و سردرگمی مدیریتی در این شاخه ورزشی دیده میشود؛ افولی که ریشه در عوامل گوناگون مدیریتی، فرهنگی، رقابتی و رسانهای دارد.
عدم انسجام در ساختار مدیریتی
با وجود پایهگذاری مستحکم فدراسیون اروپایی جوجیتسو (EJJF) و سپس تأسیس اتحادیه جوجیتسو اروپا (JJEU)، امروز هماهنگی و انسجامی در سیاستگذاریهای کلان این ورزش مشاهده نمیشود. تعدد فدراسیونهای ملی با خطمشیهای متفاوت — بهویژه در کشورهایی چون فرانسه، آلمان، ایتالیا و برخی کشورهای شرق اروپا — موجب شده برنامههای توسعهای JJIF ناکام بمانند و همکاری میان کشورها شکل عملی به خود نگیرد. انتخابات اخیر JJEU در سال ۲۰۲۵ که با انصرافهای متعدد و رقابتهای کمثمر همراه بود، نشان داد رهبری و برنامهریزی بلندمدت در این نهاد به ضعف مدیریتی جدی دچار شده است.
گسترش BJJ و کاهش جذابیت JJIF
یکی از عوامل اصلی رکود JJIF، رشد خیرهکننده و جهانی جوجیتسو برزیلی (BJJ) است؛ سبکی که با تمرکز بر «نِ وازا» (مبارزه در خاک) برای نسل جدید جذابتر است و با حمایت برندهای معتبر جهانی و حضور پررنگ در شبکههای اجتماعی توانسته توجه مخاطبان را جلب کند. در مقابل، سیستمهای سنتی JJIF نظیر Duo و Fighting برای تماشاگر امروزی کمتر جذاباند و عملاً موجب کاهش علاقه عمومی به این سبک شدهاند.
ضعف برندینگ و حضور کمرنگ جهانی
برخلاف BJJ که در رقابتهایی نظیر UFC و ADCC حضور پرقدرتی دارد، جوجیتسو JJIF در عرصه جهانی نمایشی کمرنگ و محدود دارد. نبود استراتژی مشخص برای برندسازی و جذب مخاطب، جایگاه رسانهای این سبک را تضعیف کرده و موجب عقبماندگی جدی آن در برابر رقبای نوظهور شده است.
عوامل اجتماعی و فرهنگی
تحولات فرهنگی در غرب و گرایش نسل جوان به ورزشهای آزادتر و کمتر محدود، با ساختار سختگیرانه JJIF سازگار نیست. از سوی دیگر، در بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی، بودجه ورزشهای سنتی کاهش یافته و به ورزشهای مدرنتر اختصاص پیدا کرده است. سیستم آموزشی JJIF نیز همچنان سنتی باقی مانده و جذابیتی برای مربیان و ورزشکاران جوان ندارد.
مهاجرت قهرمانان و افول رقابتها
کاهش چشمگیر ثبتنام در مسابقات JJIF، نبود تیمهای ملی فعال در برخی کشورها و مهاجرت ورزشکاران مستعد به رشتههایی چون BJJ و MMA برای دستیابی به فرصتهای مالی و رسانهای بیشتر، همگی نشانههای آسیبزا برای بقای این ورزش هستند.
نیاز به بازسازی و نگاهی نو
افول جهانی JJIF ترکیبی از ضعف مدیریت، کمتحرکی در اصلاح ساختارها، رقابت سنگین با رشتههای مدرنتر و ناکامی در برندسازی است. بازسازی این نهاد تنها با نگاهی استراتژیک، هماهنگی جهانی و بهروزرسانی سیستمهای آموزشی و مبارزاتی ممکن است.
اگر مسئولان JJIF همچنان در مسیر تقلید از BJJ گام بردارند، بدون اصلاح درونی، خطر نابودی زودرس این نهاد اجتنابناپذیر خواهد بود. نجات JJIF، نیازمند اصلاح ساختار، بازآفرینی هویت مستقل و احیای روح اصیل جوجیتسو در قالبی مدرن است.
