به گزارش پایگاه خبری اقتصاد جوان نیوز ، بیش از یک هفته است که کاربران در استفاده از اینترنت دچار مشکلات فراوانی هستند. در این مدت فیلتر شدن شبکه اجتماعی اینستاگرام، پیام رسان واتساپ، اسکایپ، گوگل پلی، اپ استور، لینکدین و… نیز اجرایی شد. استفاده از این ابزارها برای بسیاری از کاربران نقش منبع درآمدی دارد و به واسطه شبکه اجتماعی اینستاگرام یا شبکه تخصصی کاری و حرفهای لینکدین به ارتباطات کاری و حرفهای مشغول هستند.
طبق آخرین آمارها حدود ۱۰ میلیون نفر از طریق پلتفرم اینستاگرام درآمدزایی میکنند. واتساپ راه ارتباطی بسیاری از افراد است و لینکدین نیز ارتباطات حرفهای، کاری و تخصصی افراد را میسر میسازد.
عواقب اقتصادی ناشی از محدودیتهای اینترنت
نتبلاکس در گزارشی جدید اعلام کرد که هر ساعت قطعی اینترنت در ایران یک و نیم میلیون دلار (حدود ۴۵ میلیارد تومان) به مردم کشور ضرر اقتصادی میزند. همچنین «پادرو» بازار سالانه اینستاگرام را ۴۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد. طبق این آمار فقط فروشگاههای اینستاگرامی روزانه حدود ۱۱۰ میلیارد تومان به دنبال قطعی اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام زیان میدهند.
اقتصاد دیجیتال در جهان جایگاه ویژهای به خود اختصاص داده است. سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی در ایران نیز حدود ۷.۲ درصد است البته در برخی از کشورهای جهان این نسبت، ۳۰ درصد است. این درصدها نشان دهنده اهمیت اقتصاد دیجیتال در کشورهاست. همچنین اقتصاد دیجیتال معادل ۱۵٫۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی است که طی ۱۵ سال گذشته دو و نیم برابر سریعتر از تولید ناخالص داخلی جهانی رشد کرده است.
در ایران نیازمند توسعه در بحث اشتغال دیجیتال و به تبع آن اقتصاد دیجیتال هستیم. اگر محدودیتها در زمینه اینترنت ادامه پیدا کند نمیتوان به آینده اقتصاد دیجیتال امیدوار بود. لازم است به اینترنت به عنوان ابزاری برای توسعه نگاه شود. اینترنت ارتباطات کاری و حرفهای را میسر میسازد و کارآفرینان بسیاری در این فضا میتوانند فعالیتهای خود را معرفی کنند. قطعی مکرر اینترنت و ناپایداری در اتصال به شبکه میتواند ضربه جبران ناپذیری به اقتصاد دیجیتال کشور وارد کند.
افزایش حمله بدافزارها با فیلترینگ و محدودیتهای اینترنت
بعد از فیلتر شدن تلگرام در کشور استورهای داخلی دیگر این پیام رسان را جهت دانلود و به روز رسانی ارائه نمیدادند. کاربران برای دانلود این برنامه به گوگل پلی مراجعه میکردند. بعد از فیلتر شدن چند شبکه اجتماعی اینستاگرام و پیام رسان واتساپ این دو برنامه کاربردی نیز از روی کافه بازار و مایکت حذف شدند و کاربران دیگر نمیتوانند برای دانلود و به روز رسانی این دو برنامه از این استورهای داخلی استفاده کنند.
گوگل پلی و اپ استور نیز فیلتر شدهاند بنابراین کاربران در بعضی موارد چارهای جز استفاده از منابع نامطمئن ندارند که این خود ریسک بزرگی به حساب میآید. ممکن است ایشان از فیلترشکنهای ناامن نیز استفاده کنند که این نیز میتواند منجر به حمله بدافزارها شود.
کاربران برای ایجاد دسترسی در زمان محدودیتهای اینترنتی ممکن است به فیلترشکنها روی بیاورند. فیلترشکنهای بسیاری بدافزار هستند و منبع مشخصی ندارند. نرم افزارهای بسیاری در سراسر وب و بعضی از پیام رسانها وجود دارد که منابع مشخصی ندارند این خود میتواند محلی برای نفوذ بدافزارها به گوشیها یا رایانههای افراد باشد.
همچنین از زمانی که بحث اینترنت استارلینک پس از اعمال محدودیتها داغ است. افراد سودجو بسیاری شروع به توزیع نرمافزارهای غیرمطمئن در فضای مجازی کردهاند که هیچ ارتباطی با استارلینک ندارد و میتواند از ناحیه آنها حمله بدافزارها اتفاق بیفتند.
همچنین فروش سخت افزار مربوط به استارلینک نیز میتواند موضوعی برای سو استفاده کلاهبرداران باشد و بخواهند پول افراد را بدون تحویل سخت افزار یا ارائه تجهیزات قلابی از دستشان خارج کنند.
حمله بدافزارها میبایست از لحاظ امنیتی هشداری جدی به حساب آید. چراکه اطلاعات شخصی اشخاص، محرمانه است و این روزها گوشیهای همراه حاوی اطلاعات بسیار زیادی از افراد همچون حسابهای بانکی، گفتگوهای شخصی، کیف پولهای مجازی، عکسهای شخصی، اطلاعات هویتی و حتی در بعضی موارد اطلاعات پزشکی ایشان است.
هدف، ایجاد شبکه ملی اطلاعات است؟
«عیسی زارع پور»، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در خصوص شبکه ملی اطلاعات جملهای داشته است که میگوید “وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت توسعه شبکه ملی اطلاعات است.”
زارعپور در این خصوص اظهار داشت: «شبکه ملی اطلاعات چیزی جز یک شبکه پرسرعت، امن و با کیفیت که انواعی از خدمات در آن ارائه می شود. همه برنامههایی که در دست اجرا داریم برای تحقق شبکه ملی اطلاعات است و از روز اول مسئولیت اجرایی این کار را برعهده گرفتم و شورایی متشکل از همه معاونان تشکیل دادیم. برای اجرای این پروژه حدود ۲۰۰ زیرپروژه کوچک و بزرگ تعریف شده است و هر هفته با شورای معاونین برای پایش پیشبرد هدف جلسه داریم.»
وی افزود: «از جمله مهم ترین پروژه هایی که برای راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در دست اجرا است، توسعه شبکه ثابت از طریق FTTX، واگذاری فرکانس های جدید در حوزه موبایل، پروژه کلان امنیت و موضوع مهم و کلیدی استقلال این شبکه را پیگیری می کنیم.»
وزیر ارتباطات ادامه داد: «برنامه توسعه نهضت راه اندازی شبکه فیبرنوری در کشور هم در راستای اجرای شبکه ملی اطلاعات است که هم اکنون در دستور کار جدی وزارت ارتباطات قرار دارد. از شبکه ملی اطلاعات است دو غول برای مردم و مسوولان ساخته اند. یک غول برای مردم که وزارت ارتباطات برنامه بدی است و غول دیگر برای مسوولان که شبکه ملی اطلاعات انجام شدنی نیست.»
زارعپور همچنین بیان داشت: «در سند شبکه ملی اطلاعات آمده که تا ۱۴۰۴ باید ۸۰ درصد از خانوارهای کشور تحت پوشش اینترنت ثابت حداقل سرعت ۳۰ مگابیت بر ثانیه قرار بگیرند. هم اکنون ما این هدف را به طرح توسعه فیبرنوری یا FTTX تبدیل کرده ایم و حداقل را روی ۵۰ مگابیت بر ثانیه گذاشته ایم، برای ۳۰ درصد از خانوارها هم سرعت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه ای را هدف گذاری کرده ایم و ۱۰ درصد هم به سرعت یک گیگابیت بر ثانیه دسترسی خواهند داشت.» (تسنیم)
این اظهارات نشان دهنده آن است که در دولت موضوع در حال پیگیری و اجرایی شدن است. اتفاقات روزهای اخیر در حوزه اینترنت هم گواهی بر این ماجراست. بدون شک این خلاف خواسته بسیاری از کارشناسان است و بارها نسبت به اجرایی شدن اینترنت ملی هشدار دادهاند و عواقب آن را متذکر شدهاند.
ماندگاری فیلترینگ و محدودیتهای اینترنت
عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه جلسه ۶ مهر ۱۴۰۱ هیئت دولت گفت: «همانطور که قبلا هم مراجع ذیصلاح گفتند، برخی پلتفرمهای بعضا آمریکایی بستری برای اغتشاشات شده بودند که محدودیتهایی بر آنها اعمال شده است.»
زارعپور اظهار کرد: تا وقتی این پلتفرمها موجب آسیب به کشور شود، محدودیت آنها ادامه پیدا میکند و در صورت صلاحدید مراجع ذیصلاح، مجددا محدودیت آنها برداشته میشود و مرجع رسیدگی به این مطلب وزارت ارتباطات نیست. وی افزود: ما در این ایام تلاش میکنیم تا مردم برای کسبوکار و ارتباطاتشان کمترین مشکل را داشته باشند.
وزیر ارتباطات گفت: در ایام اخیر محتوایی که در تمام جهان انتشار آن ممنوع است، در این پلتفرمها منتشر شد که طبیعتا محدودیتهایی بر آنها اعمال شد. عیسی زارعپور بیان کرد: من بهعنوان یک کارشناس توصیه میکنم که مردم کسبوکار خودشان را بر محیطی که پایبند قانون جمهوری اسلامی ایران نیست، برنامهریزی نکنند. زارعپور خبر داد: از امروز همکاران ما در وزارت ارتباطات درحال تلاش هستند تا زیرساخت پلتفرمهای داخلی تقویت شود و مردم در استفاده از این پلتفرمها کمترین مشکل را داشته باشند. (ایسنا)
پیام رسانهای داخلی توانایی و ظرفیت مناسب را دارند؟
محمد خوانساری، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ۳۱ شهریور، با اشاره به ایجاد محدودیت برای اپلیکیشنها و دامنههای خارجی تاکید کرده بود: «نیازهایی که مردم در استفاده از خدمات الکترونیکی دارند، با استفاده از ظرفیتها و پیام رسان های داخلی برقرار است و مشکل خاصی وجود ندارد.»
با وجود این، کمتر از یک هفته پس از آن، وضعیت پیش آمده برای ایتا (عدم پذیرش عضو جدید) نشان دهنده این است که پیام رسان های داخلی بدون ایراد نیستند و تا رفع کامل مشکلات راه زیادی در پیش دارند و نیازمند حمایتهای فرهنگی و اقتصادی هستند.
آرین اقبال، کارشناس حوزه فناوری در این رابطه به تجارتنیوز گفت:«روبیکا مطرحترین پیام رسان حال حاضر است و افزایش تعداد کاربر آن در چند روز اخیر پدیدهای طبیعی است و به مشکل خاصی برخورد نکرده است. اتفاقی غیرمعمول است که پیام رسانی با فراگیری محدود و کم اقبال، به دلیل حجم زیاد کاربران غیرقابل دسترس شود.»
اقبال ادامه داد:«این اتفاق که برخی پیام رسانها داخلی ظرفیت کاربران جدید را ندارند، احتمالا دلایل دیگری دارد و نمیتواند به علت مشکلات بهروزرسانی و زیرساختی باشد. از آنجایی که اکثر هزینهها ایجاد یک پیام رسان صرف ذخیرهسازی و زیرساخت میشود؛ شاید برخی از پیام رسانها به بهانه رفع ایرادات و بروزرسانی، قصد دریافت بودجه و وام را دارند تا معماری نرمافزار خود را توسعه بدهند.»
از سوی دیگر هم روابط عمومی آیگپ «یکی دیگر از پیام رسان های داخلی» با تاکید بر اینکه این پیامرسان ظرفیت کافی برای کاربران جدید دارد، به تجارتنیوز گفت:«شاید پیامرسانهای دیگر برخی اوقات با مشکلاتی مواجه شوند؛ اما مشکل حادی وجود ندارد. پیامرسان ما تا ۲۰ میلیون نفر نیز ظرفیت کاربران جدید را دارد.»